Οι απάτες ηλεκτρονικού “ψαρέματος” είναι μηνύματα email που φαίνονται αυθεντικά, αλλά στην πραγματικότητα έχουν σκοπό να υποκλέψουν τα προσωπικά δεδομένα σας ή να σας αποσπάσουν χρηματικά ποσά.
- Ποτέ μην απαντάτε σε email που σας ζητούν να στείλετε προσωπικά δεδομένα ή τα στοιχεία του λογαριασμού σας.
- Αν λάβετε ένα email που φαίνεται ύποπτο ή σας ζητά πληροφορίες αυτού του είδους, μην κάνετε ποτέ κλικ στις συνδέσεις που υποτίθεται ότι θα σας μεταφέρουν σε μια τοποθεσία Web της εταιρείας.
- Αν δείτε ένα email που σας φαίνεται ύποπτο, μην ανοίγετε ποτέ τα συνημμένα αρχεία που ενδεχομένως περιλαμβάνει.
- Αν ο αποστολέας του email φαίνεται να είναι εταιρεία, επικοινωνήστε με την εξυπηρέτηση πελατών της εταιρείας μέσω τηλεφώνου ή προγράμματος περιήγησης Web για να δείτε αν το email είναι αυθεντικό.
- Αναζητήστε στο Web το θέμα του email σε συνδυασμό με τη λέξη “hoax” ή “απάτη” για να δείτε αν έχει αναφέρει κάποιος άλλος παρόμοια απόπειρα απάτης.
Κοινοί τύποι απάτης
Ακολουθούν έξι από τους πιο κοινούς τύπους απάτης, καθώς και πρόσθετες συμβουλές σχετικά με το πώς να τις αναγνωρίζετε.
1. “Επαληθεύστε το λογαριασμό σας τώρα, διαφορετικά θα τον κλείσουμε!”
Η απάτη
Λαμβάνετε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που μοιάζει να προέρχεται από την τράπεζά σας ή από μια υπηρεσία ηλεκτρονικού εμπορίου, όπως το PayPal ή το eBay, ή από την υπηρεσία παροχής ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σας, το οποίο σας προειδοποιεί ότι ο λογαριασμός σας θα ανασταλεί, έχει μπλοκαρισμένα στοιχεία ή θα κλείσει εάν δεν “επαληθεύσετε” τον λογαριασμό σας απαντώντας με τις πληροφορίες λογαριασμού σας.
Τι θέλει ο απατεώνας
Στην περίπτωση τραπεζικής απάτης ή απάτης ηλεκτρονικού εμπορίου, θέλει τις προσωπικές πληροφορίες σας, έτσι ώστε να μπορέσει να υποκλέψει την ταυτότητά σας, να αδειάσει τους τραπεζικούς λογαριασμούς σας και να χρεώσει την πιστωτική κάρτα σας. Εάν το μήνυμα υποτίθεται ότι προέρχεται από την υπηρεσία ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σας, ο απατεώνας θέλει το όνομα χρήστη και τον κωδικό πρόσβασης του λογαριασμού σας email έτσι ώστε να μπορέσει να εισβάλει στο λογαριασμό σας και να τον χρησιμοποιήσει για την αποστολή ανεπιθύμητης αλληλογραφίας.
Πρόσθετες ενδείξεις ότι πρόκειται για απάτη
Ζητά επείγουσα απάντηση (για παράδειγμα, “Πρέπει να επαληθεύσετε μέσα σε εικοσιτέσσερις ώρες”). Έτσι δεν έχετε αρκετό χρόνο για να ερευνήσετε αν είναι αυθεντικό.
Ενέργειες που μπορείτε να κάνετε
Πρώτα από όλα, ΜΗΝ απαντήσετε δίνοντας οποιεσδήποτε προσωπικές πληροφορίες ή πληροφορίες λογαριασμού, όσο επιτακτικές κι αν φαίνονται οι προειδοποιήσεις.
Εάν πρόκειται για τράπεζα ή τοποθεσία ηλεκτρονικού εμπορίου, επικοινωνήστε με το τμήμα εξυπηρέτησης πελατών της εταιρείας μέσω τηλεφώνου ή ηλεκτρονικά για να μάθετε εάν το μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είναι αυθεντικό.
Εάν ισχυρίζεται ότι προέρχεται από εμάς, προωθήστε αυτό το μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μέσω του helpdesk μας για να σας ενημερώσουμε για την αυθεντικότητά του.
2. “Ένα μεγάλο χρηματικό ποσό μπορεί να γίνει δικό σας, αρκεί να στείλετε τις προσωπικές πληροφορίες σας ή κάποια χρήματα”.
Η απάτη
Υπάρχουν χρήματα σε κάποιο λογαριασμό που κάποιος δήθεν υπάλληλος θέλει να μοιραστεί μαζί σας. Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να του στείλετε τις προσωπικές πληροφορίες σας ή κάποιο χρηματικό ποσό.
Τι θέλει ο απατεώνας
Ορισμένες φορές το μόνο που θέλει είναι να του στείλετε χρήματα. Άλλες φορές, θέλει τις προσωπικές πληροφορίες σας, έτσι ώστε να μπορέσει να υποκλέψει την ταυτότητά σας, να αδειάσει τους τραπεζικούς λογαριασμούς σας και να χρεώσει την πιστωτική κάρτα σας.
Πρόσθετες ενδείξεις ότι πρόκειται για απάτη
Οποιαδήποτε συναλλαγή που εμπλέκει μια διεθνή τράπεζα ή για την οποία πρέπει να στείλετε τα στοιχεία σας ή χρήματα στο εξωτερικό πρέπει να θεωρείται εξαιρετικά ύποπτη.
Συχνά υπάρχει ένα στοιχείο κλοπής. Ίσως τα χρήματα δεν ανήκουν στην πραγματικότητα σε εσάς ή στον αποστολέα, αλλά ο νόμιμος κάτοχος έχει πεθάνει ή ανήκουν σε έναν διεφθαρμένο αξιωματούχο ή μια απρόσωπη εταιρεία που δεν θα της λείψουν ποτέ. Ή τα χρήματα υποτίθεται ότι είναι δικά σας, αλλά κάποιος τρίτος προσπαθεί να τα κλέψει.
Εάν δεν υπάρχει τίποτε ύποπτο στη συναλλαγή ή εάν δεν καταλαβαίνετε γιατί κάποιος που δεν σας γνωρίζει κάνει αυτή την προσφορά σε εσάς (από όλα τα άτομα στον κόσμο), είναι βέβαιο ότι έχετε εξαπατηθεί.
Ενέργειες που μπορείτε να κάνετε
Πρώτα από όλα, ΜΗΝ απαντήσετε δίνοντας οποιεσδήποτε προσωπικές ή οικονομικές πληροφορίες σας, όσο δελεαστική κι αν φαίνεται η προσφορά.
Μεταβείτε σε μια τοποθεσία Web αποκάλυψης εξαπάτησης, όπως το snopes.com και πραγματοποιήστε αναζήτηση σχετικά με το θέμα του email.
3.”Είστε ο μεγάλος νικητής μας!”
Η απάτη
Συγχαρητήρια! Μόλις κερδίσατε στην κλήρωση! Ή συμμετείχατε σε μια κλήρωση και κερδίσατε το πρώτο βραβείο!
Τι θέλει ο απατεώνας
Τις προσωπικές πληροφορίες σας έτσι ώστε να μπορέσει να υποκλέψει την ταυτότητά σας και να αδειάσει τους τραπεζικούς λογαριασμούς σας.
Πρόσθετες ενδείξεις ότι πρόκειται για απάτη
Συμμετείχατε στην κλήρωση ή στη λοταρία χωρίς να το γνωρίζετε ή χωρίς την άδειά σας.
Σας ζητά τα τραπεζικά στοιχεία σας έτσι ώστε να μπορέσει να κάνει απευθείας κατάθεση.
Ο σκοπός μιας κλήρωσης είναι η εταιρεία που τη διοργανώνει να συγκεντρώσει προσωπικές πληροφορίες μέσω της φόρμας που συμπληρώνετε για τη συμμετοχή σας. Στη συνέχεια πωλεί αυτές τις πληροφορίες ή τις χρησιμοποιεί για την προώθηση των προϊόντων και υπηρεσιών της σε εσάς. Για καμία νόμιμη κλήρωση δεν χρειάζεται να δώσετε εκ των υστέρων τα στοιχεία σας – το έχετε ήδη κάνει.
Ενέργειες που μπορείτε να κάνετε
Πρώτα από όλα, ΜΗΝ απαντήσετε δίνοντας οποιεσδήποτε προσωπικές ή οικονομικές πληροφορίες σας, όσο δελεαστική κι αν φαίνεται η προσφορά.
Μεταβείτε σε μια τοποθεσία Web αποκάλυψης εξαπάτησης, όπως το snopes.com και πραγματοποιήστε αναζήτηση σχετικά με το θέμα του email.
4. “Βοήθεια! Έχω ξεμείνει από χρήματα!”
Η απάτη
Ένας φίλος σας βρίσκεται σε διακοπές και έχει ξεμείνει από χρήματα. Χρειάζεται να του στείλετε κάποιο χρηματικό ποσό γρήγορα!
Τι θέλει ο απατεώνας
Να του στείλετε κάποιο χρηματικό ποσό.
Πρόσθετες ενδείξεις ότι πρόκειται για απάτη
Αυτό μπορεί να είναι πιο δύσκολο να το εντοπίσετε. Συνήθως, ο απατεώνας έχει πραγματοποιήσει εισβολή στο λογαριασμό email του φίλου σας και έστειλε αυτό το “επείγον” email στη λίστα επαφών του φίλου σας. Η διεύθυνση email του αποστολέα θα είναι αυθεντική. Ο χαιρετισμός μπορεί να είναι προσωπικός (“Αγαπητέ Γιάννη”), όμως το email προέρχεται πράγματι από το φίλο σας;
Ενέργειες που μπορείτε να κάνετε
Πριν να κάνετε οτιδήποτε άλλο, σταματήστε και επιβεβαιώστε εάν είναι αλήθεια.
Σηκώστε το τηλέφωνο και καλέστε το φίλο σας. Εάν δεν μπορείτε να τον βρείτε, προσπαθήστε να επικοινωνήσετε με κοινούς φίλους.
Αναρωτηθείτε για τα εξής
Το email αναφέρει πιθανώς ότι είναι απελπισμένος και δεν ξέρει σε ποιον άλλο να απευθυνθεί, όμως η σχέση σας με το φίλο σας είναι τέτοια που θα απευθυνόταν σε εσάς για ένα παρόμοιο αίτημα;
Σας είχε προηγουμένως ενημερώσει ότι θα έφευγε για ταξίδι;
Πόσο πιθανό είναι να βρίσκεται ο φίλος σας σε αυτή την κατάσταση και να έχει κάνει αυτά που ισχυρίζεται το μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ότι έχει κάνει;
Μοιάζει να είναι ο φίλος σας;
Εάν δεν μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον φίλο σας ή με έναν αξιόπιστο κοινό φίλο με κάποια άλλη μέθοδο εκτός του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, θα πρέπει μάλλον να υποθέσετε ότι πρόκειται για απάτη.
5. “Εάν προωθήσετε αυτό το μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, κάτι θα συμβεί!”
Η απάτη
Προωθήστε αυτό το μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και θα λάβετε 500€.
Προωθήστε αυτό το email και κάθε προώθηση προσθέτει 5€ σε έρανο!
Προειδοποιήστε όλους τους φίλους σας για αυτόν το φοβερό ιό υπολογιστή!
Τι θέλει ο απατεώνας
Να δει τη φάρσα του να διαδίδεται παντού και να καυχηθεί στους φίλους του απατεώνες.
Ενέργειες που μπορείτε να κάνετε
Εάν πρόκειται για υιό υπολογιστή ή άλλη απειλή ασφαλείας, μεταβείτε στην τοποθεσία Web του λογισμικού σας προστασίας από ιούς και δείτε τις πιο πρόσφατες πληροφορίες για απειλές.
Μεταβείτε σε μια τοποθεσία Web αποκάλυψης εξαπάτησης, όπως το snopes.com και πραγματοποιήστε αναζήτηση σχετικά με το θέμα του email.
6. “Γνωρίζουμε τον κωδικό σας (ή έχουμε υποκλέψει τον υπολογιστή σας) και έχουμε επίμαχο υλικό. Αν δεν πληρώσετε θα το δημοσιοποιήσουμε”.
Η απάτη
Άγνωστοι δράστες με τη χρήση απατηλών λογαριασμών ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, στέλνουν μαζικά μηνύματα σε αποδέκτες και τους ενημερώνουν ότι γνωρίζουν τους κωδικούς ασφαλείας (password) τους.
Παράλληλα τους γνωστοποιούν ότι έχει εγκατασταθεί κακόβουλο λογισμικό, μετά από την επίσκεψη τους σε κάποιον ιστότοπο, το οποίο έχει ενεργοποιήσει την κάμερα και τους έχει καταγράψει σε προσωπικές στιγμές.
Στη συνέχεια αναφέρεται ότι το κακόβουλο λογισμικό έχει συλλέξει όλες τις επαφές των χρηστών από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι δράστες απειλούν με την αποστολή του επίμαχου υλικού στις επαφές τους, σε περίπτωση που δεν λάβουν bitcoins.
Τι θέλει ο απατεώνας
Η προσπάθεια εκβίασης των θυμάτων με την απειλή δημοσιοποίησης αρχείων ερωτικού περιεχομένου αναφέρεται διεθνώς ως σεξουαλική εκβίαση “sextortion” και σκοπό έχει να αποσπάσει χρηματικό ποσό (σε μορφή κρυπτονομίσματος) πείθοντας τους παραλήπτες του μηνύματός του ότι αυτά που γράφει είναι αληθινά.
Ενέργειες που μπορείτε να κάνετε
Αγνοήστε τα μηνύματα και να μην καταθέσετε χρήματα στους λογαριασμούς, που σας παραθέτει ο δράστης.
Μην ανοίγετε τυχόν συνημμένα αρχεία σε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από άγνωστους αποστολείς.
Μην επικοινωνείτε ποτέ και για κανένα λόγο με τους εκβιαστές.
Να αλλάζετε άμεσα κάθε κωδικό ασφαλείας (password) που νομίζετε ότι διακυβεύεται.
Να αξιολογείτε τις ρυθμίσεις ασφαλείας του υπολογιστή σας.
